Pietertje Betje Ketting

Aantekeningen:

Aan het begin van de twintigste eeuw +- 1904 was Pietertje Betje winkelbediende in de kruidenierswinkel van Jacob J.Chr.Polman [beurtschipper]; haar schoonvader. De winkel zou gevestigd zijn geweest aan de Schiedamse dijk te Rotterdam. Deze zaak was geen lang leven beschoren, omdat de klanten [veelal van het frivole leven] vaak op de pof kochten, en vervolgens hun schuld niet voldeden.

Pietertje was bijzonder vaardig met naald en draad. In de roef was ze met regelmaat achter de naaimachine te vinden. Ze maakte veelal zelf de [onder] kleding voor haar kinderen.

Te Rotterdam kwam met enige regelmaat aangetrouwde nicht [Anna van *Rook] Johanna Alida Molenaar-Wulffraat op bezoek aan boord van de Pietertje Betje. Pietertje Polman-Ketting [Pietje] bezocht een enkele maal de spiritistische seances van Anna van Rook. Als gelovig christen wees echtgenoot Franciscus Polman deze bezoeken af. Toen de klipper te Rotterdam eens uitgevaren was, tijdens afwezigheid van Pietertje, consulteerde deze haar aangetrouwde nicht Anna; deze ging in trance en beschreef de route van het schip en de positie van de zeilklipper Pietertje Betje achter de sluis te Zaandam. Aldaar aangekomen was de klipper inderdaad op genoemde ligplaats afgemeerd. * De echtgenoot van [Anna] Johanna Alida Wulffraat was [*Rook] Rokus Molenaar.

Als de zeilklipper te Rotterdam in de Maas of Rijnhaven lag afgemeerd, ging Pietertje vaak de stad in, om op de markt inkopen te doen en voorraad in te slaan. Vaak lag het schip afgemeerd langszij een zeeschip, of niet vanaf de wal bereikbaar voor anker. Pietje werd dan met de roeiboot naar de wal gebracht, en moest ook weer op dezelfde wijze terug naar boord worden gebracht . Het stemgeluid was niet ver dragend en luid genoeg, om de familie aan boord aan te roepen. Pietje had daarom altijd een hoornen fluitje bij zich, waarmee ze haar komst goed hoorbaar aankondigde. Een van de zonen bracht haar dan weer met de roeiboot terug aan boord. Dit hoornen fluitje is nog altijd in mijn bezit, en wordt bewaard als een aandenken met een bijzonder herinnering.

Bron: Frans Polman


Overleden:
Overleden ten huize van Dirk Boerlage, Rozendaalstraat 1 te Monnickendam.

Pietertje is getrouwd met Franciscus Polman op 21 dec 1894 in Rhoon, Zuid-Holland, NLD. Franciscus (zoon van Jacob Jacobus Christiaan Polman en Jentien Waning) is geboren op 6 okt 1872 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD; is gestorven op 16 apr 1952 in Monnickendam, Noord-Holland, NLD; is begraven in Monnickendam, Noord-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Jaap Polman
• Beroep: Schipper

Aantekeningen:

Jacob (Jaap) Polman voer op het sleepschip Venus 200 ton en vervolgens op het sleepschip klipper Zeelands Luister 375 ton.

De opdrachtgever tot de bouw van de Zeelands Luister in 1911, was J. Korsman; deze kon eind jaren twintig zijn aflossingen aan de werf van Boot te Vrijenban Delft niet meer betalen, en ging failliet. Schipper Jacob Jacobus Christiaan Polman heeft de Zeelands Luister toen in 1928 via de werf van Boot gekocht.

Aanvankelijk was dit een tweemaster zeilklipper, later een sleepschip. Jaap Polman is ongeveer tot 1975 als eigenaar schipper, actief geweest op dit schip. Na 1975 vervoerde het schip geen vracht meer. Tot ongeveer 1981 lag de Zeelands Luister in de Houthaven te Amsterdam, daarna tot 2011 te Schellingwoude in het Buiten IJ nabij de Oranje Sluizen. Tijdens de oorlog woonde Jaap en zijn gezin op een tjalk te Monnickendam.

Overleden:
Jacob is overleden aan boord van het schip de Zeelands Luister.

Jacob is getrouwd met Saapke van der Woude op 23 nov 1921 in Rotterdam, Zuid-Holland, NLD. Saapke (dochter van Tjalling van der Woude en Tjitske Toornstra) is geboren op 27 feb 1889 in Dokkum, Friesland, NLD; is gestorven op 5 aug 1962 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Jo Polman

Jannetje is getrouwd met Wolter Leiseboer op 8 apr 1921 in Dokkum, Friesland, NLD. Wolter (zoon van Age Leiseboer en Simkje Ram) is geboren op 15 okt 1896 in Oostdongeradeel, Friesland, NLD; is gestorven op 29 mei 1965 in Assen, Drenthe, NLD; is begraven in Damwoude, Friesland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Henk Polman
• Beroep: Schipper

Aantekeningen:

Omstreeks 1957 voer Henk Polman met zijn vrouw Maddy als eigenaar schipper op het motorschip Franciscus 105 ton, rond 1970 is dit schip weer verkocht. Zij hebben nog een aantal jaren in de Houthaven te Amsterdam gelegen. Tegenwoordig ligt het schip in de Amstel tegenover de Stopera, en wordt gebruikt als woonschip.

Hendrik is getrouwd met Maartje Blok op 12 aug 1943 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. Maartje (dochter van Frederik Blok en Trijntje de Man) is geboren op 23 mrt 1903 in Monnickendam, Noord-Holland, NLD; is gestorven op 17 jun 1987 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD; is begraven in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Kees Polman
• Beroep: Schipper

Aantekeningen:

Cornelis (Kees) Polman heeft lang bij zijn broer Hubertus (Bertus) Polman gevaren.

Overleden:
Cornelis is het laatste jaar van zijn leven verpleegd en overleden in het verpleegtehuis Rustenburg - Mathenesserlaan 500 te Rotterdam.

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Beroep: Schipper

Aantekeningen:

Franciscus (Frans) Polman had de sleepboot Buitelaar voor diensten bij de Zuiderzeewerken; later is dit schip omgedoopt tot sleepboot Geertruida. In 1947 is de sleepboot verkocht.

De sleepboot Buitelaar, later Geertruida van , voer aanvankelijk te Rotterdam onder stoom als directieboot van de havendienst +- 1920 , later werd er een Kromhout, gloeikop twee cilinder, lage druk motor in de boot geplaatst; deze motor liep op olie. Als voorbereiding voor het starten van de motor werd het vliegwiel in de juiste stand geplaatst, en moesten bepaalde onderdelen van de motor enige tijd met twee olievlammen worden verwarmd; als de temperatuur voldoende was, kon de motor doormiddel van een stoot met hoge luchtdruk worden gestart. Rond 1932 heeft Franciscus Polman de sleepboot gekocht te Den Oever. Midden jaren dertig voer er een knecht mee aan boord genaamd Jan Snibbe [Friesland], deze is vlak voor de oorlog vertrokken. De schoorsteen van de Buitelaar droeg de kleuren van Rotterdam; groen, wit, groen. Jan Snibbe had als zegswijze: Groen wit groen, hard werken en geen poen.

Schipper Frans Polman is lang het water trouw gebleven; en woonde met zijn gezin op een woonschip genaamd Harlingen. Na 1947 was hij werkzaam bij de pontveren op het IJ, na 1950 als havenarbeider, en rond 1956 invalide verklaard door een kwetsuur aan het been.

Franciscus is getrouwd met Geertruida van der Linde op 14 sep 1939 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. Geertruida (dochter van Gerrit Jaspers van der Linde en Anna Karsten) is geboren op 22 aug 1908 in Harlingen, Friesland, NLD; is gestorven op 7 jul 1995 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD; is begraven in Monnickendam, Noord-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Jenny Polman

Aantekeningen:

Overleden:
Jentje Polman is het laatste jaar van haar leven verpleegd en overleden in het verpleegtehuis Rustenburg - Martinesselaan 500 te Rotterdam.

Jentje is getrouwd met Jacobus Oudakker op 20 mei 1933 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. Jacobus (zoon van Willem Mattheus Oudakker en Marigje Kamsteeg) is geboren op 27 aug 1907 in Hardinxveld, Zuid-Holland, NLD; is gestorven op 14 sep 1997 in Rotterdam, Zuid-Holland, NLD; is begraven in Rotterdam, Zuid-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Cor Polman
• Beroep: Huishoudster

Aantekeningen:

Cornelia Pietertje Betje Polman had als jonge vrouw een relatie met de oudere Johannes Henstra, deze voer als schippersknecht mee op de veerboot tussen Amsterdam en Lemmer. Tijdens zwaar weer sloeg Johannes overboord en verdronk.

Aan het begin van de Tweede Wereld Oorlog meldde Cornelia (Cor) Polman zich als huishoudster aan bij Dirk Boerlage te Monnickendam. Samen met Dirk was zij actief in het verzet, en namen zij een vijftal joodse mensen als onderduikers op in de woning aan de Rozendaalstraat nr. 1 te Monnickendam; waaronder: Manu de Leuw met echtgenote [winkelier manufacturen] voor kortere periode, dhr. Leon [bankdirecteur], en een tandarts, die mij niet met name bekend is.

Na de oorlog was de woning van Dirk Boerlage een soort zoete inval voor familie en vrienden. Een kring van vaste vrienden kwam er regelmatig op bezoek; te weten: Aaltje Henstra, de zuster van Johannes; een intelligente, artistiek begaafde vrouw, zij bewoonde een bovenwoning aan de Korte Prinsengracht te Amsterdam, Aal Franse, een oude varensgezel met grijze baard, die te Zwanenburg woonachtig was, Mevrouw Roos, de buurvrouw; veel van haar nazaten zijn nog woonachtig te Monnickendam, Familie Lamm, de overburen met kinderen, Manu de Leuw met echtgenote en zoon, en mijnheer Van Liempt met echtgenote, hij bracht het evangelie en bestudeerde met de familie de Heilige Schrift; de sektarische levensbeschouwing had een piëtistisch puriteins karakter.

Mijnheer Van Liempt was woonachtig te Duivendrecht, en verscheen altijd samen met echtgenote op een tweespan. Het echtpaar Van Liempt verscheen ook wel op de sleepboot Texas en het motorvrachtschip Galilea van Jacobus Oudakker. Koos Oudakker en Bertus Polman droegen financieel wel bij in het levensonderhoud van het echtpaar Van Liempt.

Voor de kleinkinderen werd het Sint Nicolaasfeest en het Kerstfeest altijd gevierd bij tante Cor, oom Dirk, en oma Polman.

Vanwege grote financiële en huisvestings problemen bij Dirk Boerlage, die ernstig leed aan astma, zag Cor Polman zich uiteindelijk genoodzaakt, het moeilijke besluit te nemen, Monnickendam te verlaten. Dirk is later overleden in het katholieke verpleeghuis St. Jacob aan de Plantage Middenlaan te Amsterdam.

Tekst: Frans Polman


Beroep:
bij Dirk Boerlage

Cornelia is getrouwd met Hendrikus Paalman op 9 aug 1965 in Gorssel, Gelderland, NLD. Hendrikus (zoon van Egbert Paalman en Hendrika Johanna Straalman) is geboren op 26 aug 1900 in Harfsen, Gelderland, NLD; is gestorven op 16 feb 1972 in Gorssel, Gelderland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Bart Polman
• Naam: Bertus Polman
• Beroep: Schipper

Aantekeningen:

Hubertus (Bart) Polman had de gemotoriseerde klipper Onderneming 250 ton; sleepschip kempenaar Neutraal 450 ton; sleepschip dormunder Ingeborg 975 ton, tenslotte was hij rustend schipper op het woonschip klipper Neeltje 200 ton, later op het woonschip bol Dacapo 80 ton. Klipper Neeltje is momenteel in recreatief gebruik bij een particulier.

Aankoop dormunder Ingeborg was rond 1960. Met dit schip heeft Bertus Polman in relatie gevaren voor Wessanen te Wormerveer, dit betekende, dat hij niet naar de schippersbeurs hoefde, maar een vast contract had met het bedrijf Wessanen, waarvoor hij graan vervoerde. Midden jaren zeventig is dit schip verkocht.

Hubertus is getrouwd met Neeltje de Boer op 27 jan 1944 in Monnickendam, Noord-Holland, NLD. Neeltje (dochter van Jan de Boer en Mietje Snieder) is geboren op 31 jul 1923 in Monnickendam, Noord-Holland, NLD; is gestorven op 12 mrt 2011 in Wormerveer, Noord-Holland, NLD; is begraven in Monnickendam, Noord-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Pietje Polman

Pietertje is getrouwd met Gerrit Johannes Vonk op 26 jul 1966 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. Gerrit (zoon van Pieter Vonk en Grietje Rietveld) is geboren op 26 mrt 1922 in Rotterdam, Zuid-Holland, NLD; is gestorven op 2 okt 1985 in Rotterdam, Zuid-Holland, NLD; is begraven in Rotterdam, Zuid-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Andere gebeurtenis soorten en attributen:

• Naam: Tjits Polman
• Naam: Tjitske Francina Polman

Tjietske is getrouwd met Joannes Baptiste Joseph Langereis op 28 dec 1947 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. Joannes (zoon van Bernhardus Langereis en Catharina van Dordt) is geboren op 8 jan 1923 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD; is gestorven op 23 feb 2007 in Amsterdam, Noord-Holland, NLD; is begraven in Amsterdam, Noord-Holland, NLD. [Gezinsblad] [Familiekaart]

Siebolt is getrouwd met Loesje Marijke Duijvis [Gezinsblad] [Familiekaart]